Anasayfa / MAAŞ HACZİ
MAAŞ HACZİ NEDİR?
Kişinin çalışması karşılığında işyerinden almış olduğu maaşa icra kanalıyla el konulmasıdır. Çalışanların borçlanma genellikle krediyle ilgili olan ödenmeyen borçlarından kaynaklanan durumlarda alacaklı, kişinin maaşına haciz koyabilir.
MAAŞ HACZİNİN UYGULANIŞ ŞEKLİ NASILDIR?
Maaş haczinin uygulanması için icra takibi açılması ve bu takibin kesinleşmiş olması gereklidir. Takip kesinleştikten sonra kişinin SGK kaydına bakılır bu şekilde çalışıp çalışmadığı kontrol edilir. Kişi çalışıyorsa alacaklının vekili talebi üzerine borçlunun işyerine icra müdürlüğü aracılığıyla tebligat gönderilir ve işverenden işçinin(borçlunun) maaşına haciz koyması istenir. İşveren bunun üzerine maaşına haciz koymak ve kesinti yapılan miktarı icra dairesine ödemek zorundadır. İşveren haciz koymazsa bazı yaptırımlara maruz kalacaktır; borç işverenden haciz yoluyla tahsil edilecek ve alacaklı, işveren hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunabilecektir.
-İİK Madde 83’e göre;
Maaşlar, tahsisat ve her nevi ücretler, intifa hakları ve hasılatı, ilama müstenit olmayan nafakalar, tekaüt maaşları, sigortalar veya tekaüt sandıkları tarafından tahsis edilen iratlar, borçlu ve ailesinin geçinmeleri için icra memurunca lüzumlu olarak takdir edilen miktar tenzil edildikten sonra haczolunabilir.
Ancak haczolunacak miktar bunların dörtte birinden az olamaz. Birden fazla haciz var ise sıraya konur. Sırada önde olan haczin kesintisi bitmedikçe sonraki haciz için kesintiye geçilemez.
Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere; Kişinin rızası olmadan hiçbir şekilde maaşının ¼ ünden fazlası kesilemez. Borçlunun rızası varsa maaşının tümüne bile haciz konulabilir. Maaş haczi diğer tüm hacizler gibi icra dosyası kesinleştikten sonra konulabilir.
EMEKLİ MAAŞINA HACİZ KONULABİLİR Mİ?
Uygulamada maaş haczinde bazı sıkıntılar yaşanmaktadır. Bunlardan biri de emekli maaşına haciz koyulup koyulamayacağıdır. Eski kanunda emekli maaşına haciz konabiliyordu. Bu konuda farklı görüşler ortaya atılsa da yeni kanunda emekli maaşı ‘hacze kabil olmayan’ kategorisinde değerlendirilmiş ve haciz koyulamaz hale gelmiştir. Eski kanun uygulamasında emekli maaşına haciz koyulmuş kişiler İcra Mahkemesinde dava açarak haczi kaldırabilirler.
Rızası olmadan maaşına haczi konulan emeklinin, bankadan haciz koyulan maaşının emekli maaşı olduğuna dair yazı alması gereklidir. Yazıyı icra dairesine götürüp itirazda bulunması gerekir.
Tarih: 05.10.2017 Esas: 2016/12332 Karar: 2017/6649
Davacılar vekili, davalı banka tarafından kredi kartı alacağına istinaden müvekkillerinden …ın emekli maaşına konulan haciz nedeniyle 5510 sayılı Yasa’nın yürürlük tarihi olan 01/10/2008 tarihinden maaşındaki haczin kaldırıldığı 11/01/2013 tarihine kadar icra dosyasına yaklaşık 9.000,00-TL’ nin maaşından kesinti yapılarak ödendiğini ileri sürerek, kesilen bedelin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
…
Dava emekli maaşı üzerine konulan haczin yasaya uygun olup olmadığının tespiti ile usulsüz olduğunun belirlenmesi halinde ödenen bedelin iadesine ilişkindir. Mahkemece banka alacağının tespiti yönünden alınan bilirkişi raporunda davacının kredi kartı borcunu yasa gereği taksitlendirdiği, bu taksitlendirmeye göre borcunu ödeyerek kapattığı anlaşılmaktadır. Bu durumda davalı bankanın kredi kartı hamilinden talep edebileceği bir alacağı bulunmamaktadır. Diğer yandan 5510 sayılı Yasa’nın 93. maddesi uyarınca emekli maaşı üzerinde haciz uygulanarak kesinti yapılamaz. Kesinti yapılabilmesi için maaş hamilinin icra takibinden sonra açık ve net imzalı muvafakatının bulunması gerekmektedir. Zımnen muvafakat mümkün olmadığı gibi, yorum yolu ile de (önceki kesintilere itiraz etmemiş olması) muvafakat verildiği kabul edilemez. Bu durumda davacıdan haksız kesilen meblağın tespiti ile iadesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. Diğer yönden davacılardan …’ın bu davada hangi sıfatla yer aldığı karar yerinde tartışılmadan yazılı şekilde onun hakkında da hüküm kurulması isabetsizdir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 05/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Fatih İŞÇİ
Avukat
